సీతమ్మ హనుమను ప్రశంసించుట - సుందరకాండ 36వ సర్గ
"వానరోత్తముడవైన హనుమా! నీవు వీరుడవు, సమర్థుడవు, తెలివైన వాడవు. నీవొక్కడివే ఈ రాక్షసులతో నిండిన లంకను గెలిచావు! నీ పొగడదగిన పరాక్రమముతో క్రూరమైన మొసళ్లున్న శతయోజనముల వెడల్పు గల సాగరాన్ని ఒక మడుగును దాటినట్లు దాటావు. ఓ వానర శ్రేష్ఠుడా! నీకు రావణుని చూచిన భయము కానీ, ఆశ్చర్యము కానీ కలుగలేదు. నీవు సామాన్యమైన వానరానివి కావు! ఓ కపిశ్రేష్ఠుడా! ఆత్మజ్ఞానియైన రాముడు నిన్ను పంపినాడు కావున నీవు నాతో ఉచితమైన మాటలు పలుకుటకు అర్హుడవు. అజేయుడైన రాముడు నిన్ను పరీక్షించకుండా, నీ శౌర్యపరాక్రమాలు తెలియకుండా నిన్ను ఇక్కడికి పంపి ఉండడు."
అశోకవనంలో సీతమ్మ హనుమంతుడు రాముడిచ్చిన అంగుళీయకమునిచ్చి, ఆయన సందేశాన్ని తెలిపిన తరువాత సంతోషముతో అన్న మాటలు. అమ్మ మాటలలో అంతరార్థం ఎంతో ఉంది.
1. వచ్చిన హనుమను కార్యసాధన చేసినందుకు అభినందించటం, అతనిలోని గొప్ప లక్షణాలను ప్రస్తావించటం ద్వారా మనకు అతని దివ్యత్వాన్ని, మహత్తును తెలియజేయటం
2. ఆ కార్యసిధ్ధి వెనుక రాముని అనుగ్రహం, రాముని పట్ల హనుమకు గల భక్తిని మనకు గుర్తు చేయటం
3. రాముడు ఈ కార్యానికి హనుమను ఎన్నుకోవటానికి గల కారణాన్ని చెప్పటం
4. తాను హనుమను నమ్మాను అని అతనితో సంభాషణ జరుపుటకు సమ్మతి తెలుపటం
5. రాముని నిర్ణయం, ఆలోచన, పద్ధతిపై సంపూర్ణమైన విశ్వాసాన్ని మనకు చెప్పటం
అందుకే రామాయణం గొప్ప మనస్తత్త్వ శాస్త్ర నిధి. సమయానుకూలంగా ఎలా వ్యవహరించాలో, మాట్లాడాలో తెలియజేసే మహాకావ్యం ఇది.
విక్రాంతః త్వం సమర్థః త్వం ప్రాజ్ఞః త్వం వానరోత్తమ
యేనైదం రాక్షస పదం త్వయా ఏకేన ప్రధర్షితం
శత యోజన విస్తీర్ణః సాగరో మకరాలయః
విక్రమ శ్లాఘనీయేన క్రమతా గొష్పదీకృతః
న హి త్వాం ప్రాకృతం మన్యే వానరం వానరర్షభ
యస్య తే నాస్తి సంత్రాసో రావణాన్ నాపి సంభ్రమః
అర్హసే చ కపి శ్రేష్ఠ మయా సమభిభాషితుం
యద్యసి ప్రేషితస్తేన రామేణ విదితాత్మనా
ప్రేషయిష్యతి దుర్ధర్షో రామో న హి అపరీక్షితం
పరాక్రమం అవిజ్ఞాయ మత్సకాశం విశేషతః
"వానరోత్తముడవైన హనుమా! నీవు వీరుడవు, సమర్థుడవు, తెలివైన వాడవు. నీవొక్కడివే ఈ రాక్షసులతో నిండిన లంకను గెలిచావు! నీ పొగడదగిన పరాక్రమముతో క్రూరమైన మొసళ్లున్న శతయోజనముల వెడల్పు గల సాగరాన్ని ఒక మడుగును దాటినట్లు దాటావు. ఓ వానర శ్రేష్ఠుడా! నీకు రావణుని చూచిన భయము కానీ, ఆశ్చర్యము కానీ కలుగలేదు. నీవు సామాన్యమైన వానరానివి కావు! ఓ కపిశ్రేష్ఠుడా! ఆత్మజ్ఞానియైన రాముడు నిన్ను పంపినాడు కావున నీవు నాతో ఉచితమైన మాటలు పలుకుటకు అర్హుడవు. అజేయుడైన రాముడు నిన్ను పరీక్షించకుండా, నీ శౌర్యపరాక్రమాలు తెలియకుండా నిన్ను ఇక్కడికి పంపి ఉండడు."
అశోకవనంలో సీతమ్మ హనుమంతుడు రాముడిచ్చిన అంగుళీయకమునిచ్చి, ఆయన సందేశాన్ని తెలిపిన తరువాత సంతోషముతో అన్న మాటలు. అమ్మ మాటలలో అంతరార్థం ఎంతో ఉంది.
1. వచ్చిన హనుమను కార్యసాధన చేసినందుకు అభినందించటం, అతనిలోని గొప్ప లక్షణాలను ప్రస్తావించటం ద్వారా మనకు అతని దివ్యత్వాన్ని, మహత్తును తెలియజేయటం
2. ఆ కార్యసిధ్ధి వెనుక రాముని అనుగ్రహం, రాముని పట్ల హనుమకు గల భక్తిని మనకు గుర్తు చేయటం
3. రాముడు ఈ కార్యానికి హనుమను ఎన్నుకోవటానికి గల కారణాన్ని చెప్పటం
4. తాను హనుమను నమ్మాను అని అతనితో సంభాషణ జరుపుటకు సమ్మతి తెలుపటం
5. రాముని నిర్ణయం, ఆలోచన, పద్ధతిపై సంపూర్ణమైన విశ్వాసాన్ని మనకు చెప్పటం
అందుకే రామాయణం గొప్ప మనస్తత్త్వ శాస్త్ర నిధి. సమయానుకూలంగా ఎలా వ్యవహరించాలో, మాట్లాడాలో తెలియజేసే మహాకావ్యం ఇది.
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి